يادداشت‌ها و توضيحات

شيخ احمد احسائی (١٨٣١ - ١٧۵٣)، مؤسّس مکتب شيخی، اول کوکب درخشنده از دو نيّر تابناکی است که قرب ظهور حضرت باب را درک نموده و خبر داد که در زمان ظهور قائم موعود همه چيز واژگون و دگرگون يعنی اول آخر و آخر اول خواهد شد. حضرت بهاءاللّه در لوحی می فرمايند: فانظر سرّ التّنکيس لرمز الرّئيس حيث جعل اعليهم اسفلهم و اسفلهم اعليهم و اذکر اذ اتی اليسوع انکره العلمآء و الفضلآء و الادبآء و اقبل الی الملکوت من يصطاد الحوت (به يادداشت شماره ۱٧۲ نيز مراجعه شود). برای کسب اطّلاع بيشتر در باره شيخ احمد به فصول ١ و ١٠ تاريخ نبيل ﴿مطالع الانوار﴾ مراجعه شود.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۵٧

شيخ احمد احسائی در آثار خود اهميت خاصّی برای حرف ((واو)) قائل شده است. نبيل اعظم در تاريخ خود ذکر نموده که اين حرف نزد حضرت اعلی رمزی از ظهور کور بديع محسوب می شود و حضرت بهاءاللّه در کتاب مستطاب اقدس با ذکر عبارت سرّ التّنکيس لرمز الرّئيس به اين مفهوم اشاره فرموده‌اند.
حرف "و" در تلفّظ از سه جزء "و"، "ا"، "و" تشکيل شده است. طبق حساب ابجد ارزش عددی هر کدام از اين حروف به ترتيب عبارت است از ۶، ١، ۶. حضرت ولىّ امراللّه در توقيعی که حسب الامر مبارک در پاسخ سؤال يکی از ياران شرق صادر گرديده در باره اين آيه کتاب مستطاب اقدس چنين می فرمايند: مقصود از الف قائمه ظهور قائم آل محمّد يعنی حضرت اعلی است. واو اول که قبل از الف است و عدد آن شش است اشاره به ادوار سابقه و مظاهر قبل است. واو ثانی که حرف ثالث کلمه واو است مقصود ظهور اقدس کلّی جمال ابهی است که بعد از الف ظاهر گشته.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۵٧

جمال مبارک حکم کتاب مبارک بيان را در تحريم حمل اسلحه جز در موقع ضرورت تأييد فرموده‌اند. در باره اينکه تحت چه شرايطی حمل اسلحه برای افراد ضروری است، حضرت عبدالبهاء در خطابی به يکی از ياران حمل اسلحه را برای دفاع از نفس در مواقع خطر جايز دانسته‌اند. حضرت ولىّ امراللّه در توقيعی که حسب الامر مبارک تحرير يافته می فرمايند که در احيان بروز وقايع اضطراری و هنگامی که هيچ نوع مرجع قانونی برای داد خواهی وجود ندارد، افراد احبّاء مجازند از خود دفاع نمايند. موارد ديگری نيز وجود دارد که استفاده از اسلحه ضروری و موجّه است. مثلاً در ممالکی که مردم برای تأمين غذا و لباس شکار می نمايند، يا در ورزشهائی از قبيل نشانه زنی و تير و کمان و شمشيربازی.
امّا از لحاظ هيأت اجتماعيّه امنيّت عمومی که از تشريک مساعی قاطبه دول و ملل حاصل می شود از اصولی است که در الواح جمال اقدس ابهی مذکور ( ﴿منتخبات آثار حضرت بهاءاللّه﴾، فقره ١١٧) و در تواقيع حضرت ولىّ امراللّه ﴿نظم بديع جهانی حضرت بهاءاللّه﴾ تفصيل و تشريح گشته است لذا اصل حرمت حمل آلات حرب مستلزم آن نيست که قوّه جبريّه به کار نرود بلکه نظامی را ارائه می دهد که در آن قدرت، خادم عدل و مقتضی ايجاد يک نيروی بين المللی جهت حفظ وحدت اصليّه ملل عالم است. حضرت بهاءاللّه در لوح بشارات نويد می دهند که سلاح عالم به اصلاح تبديل شود و فساد و جدال از ما بين عباد مرتفع گردد. حضرت بهاءاللّه در همان لوح اهميت معاشرت با جميع احزاب را در کمال روح و ريحان تأکيد و می فرمايند:
بشارت اول که از امّ الکتاب در اين ظهور اعظم به جميع اهل عالم عنايت شد محو حکم جهاد است از کتاب.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۵٩

طبق رسوم اسلامی پوشيدن حرير برای مردان عموماً ممنوع بوده مگر در مواقع جهاد. اين تحريم که اساسش بر آيات قرآنی استوار نيست توسّط حضرت اعلی ملغی گرديد.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۵٩

منشأ بسياری از آداب مربوط به لباس در احکام و سنّتهای اديان مختلف يافت می شود . مثلاً روحانيّون اهل تشيّع برای خود نوعی لباس مشخّص مانند عمّامه و عبا انتخاب و مردم را از پوشيدن لباسهای اروپائی منع می نمودند. علاقه مسلمين به پيروی از سيره حضرت رسول اکرم سبب ايجاد محدوديتهائی در مورد آرايش ريش و سبيل و حدّ آن گرديد.
جمال اقدس ابهی زمام البسه و ترتيب لحی و اصلاح آن را در قبضه اختيار عباد قرار داده و در عين حال احبّاء را نصيحت فرموده‌اند که از حدّ وقار تجاوز نکنند و اعتدال را در مورد لباس و پوشاک رعايت نمايند.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۵٩

کاف و راء اشاره به شهر کرمان است.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۶۴

اين فقره از کتاب مستطاب اقدس اشاره به دسايس گروهی از اهل کرمان است از پيروان ميرزا يحيی ازل (يادداشت شماره ۱٩٠). من جمله ملّا جعفر و پسرش شيخ احمد روحی و ميرزا آقاخان کرمانی (اين دو نفر اخير از دامادهای ميرزا يحيی بودند) و همچنين ميرزا احمد کرمانی. اين نفوس در تضعيف اساس امراللّه کوشا بودند و در توطئه های سياسی که منجر به قتل ناصرالدّين شاه گرديد نيز دخالت داشتند.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۶۴

از جمله اشخاصی که حضرت اعلی را انکار کرد شيخ محمّد حسن از مراجع تقليد شيعه بود که کتب متعدّد در تفسير احکام و قوانين اسلامی در مذهب شيعه تأليف کرده است و وفاتش را در حدود سنه ١٨۵٠ ميلادی ميدانند.
نبيل اعظم در کتاب خود تفصيل ملاقاتی را که در نجف بين ملّا علی بسطامی، يکی از حروف حيّ و شيخ محمّد حسن روی داد شرح داده است. در ضمن اين ملاقات ملّا علی بسطامی ظهور حضرت اعلی را اعلان و قوای مودوعه در آثار نازله حضرتش را ستايش نمود. لهذا به تحريک شيخ حکم فساد عقيده در حقّ ملّا علی صادر و از مجلس اخراج گرديد و پس از محاکمه به اسلامبول تبعيد و به اعمال شاقّه محکوم شد.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۶۶

اين آيه اشاره است به ملّا محمّد جعفر گندم پاک کن که اول من آمن به حضرت اعلی در اصفهان بود. در کتاب مبارک بيان فارسی از او به عنوان کسی که قميص نقابت را می پوشد ياد شده است. نبيل اعظم در کتاب تاريخ خود اقبال بلا شرط او را به امر حضرت اعلی و قيام عاشقانه‌اش را برای ترويج امر بديع توصيف می نمايد. ملّا جعفر به گروه مدافعين قلعه شيخ طبرسی پيوست و در آن واقعه شهيد شد.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۶۶

جمال مبارک اهل بصيرت را انذار می فرمايند که مبادا استنباطات و تعبيراتشان از کتب مقدّسه باعث احتجابشان از مظهر الهی گردد. محبّت و تعلّق شديدی که مؤمنين به مؤسّس دين خود دارند سبب شده که ظهور او را آخرين ظهور الهی بدانند و در نتيجه اين تصوّر امکان ظهور پيغمبر بعد را انکار نمايند. چنانکه ملل يهودی و مسيحی و مسلمان همين اعتقاد را دارند.
حضرت بهاءاللّه مسئله خاتميّت را چه در مورد اديان گذشته و چه در مورد ظهور خود رد فرموده‌اند. در مورد اهل فرقان در کتاب مستطاب ايقان می فرمايند: به ذکر "خاتم النّبيّين" محتجب شده از جميع فيوضات محجوب و ممنوع شده‌اند. سپس می فرمايند: و به اين مطلب جميع اهل ارض در اين ظهور ممتحن شده‌اند چنانچه اکثری به همين قول تمسّک جسته از صاحب قول معرض شده‌اند. حضرت اعلی در اشاره به اين نکته می فرمايند: به اسماء از مالک آن محتجب ممانيد حتّی اسم النّبيّ فان ذلک الاسم يخلق بقوله.
- مصدر: كتاب اقدس - بند ۱۶٧